Centrum zdrowia seksualnego i planowania rodziny w Berlinie

 

Zentrum für sexuelle Gesundheit und Familienplanung

System krzewienia zdrowia seksualnego i planowania rodziny istnieje w Berlinie od ponad dziesięciu lat i jest nieodłącznym elementem berlińskiej publicznej służby zdrowia. Składa się na niego sześć poradni: po jednej w dzielnicach Steglitz-Zehlendorf, Wilmersdorf-Charlotenburg, Marzahn-Hellersdorf, Friedrichshain-Kreuzberg oraz dwie w Mitte. Poradnie podlegają dzielnicowym urzędom zdrowia i różnią się nieznacznie swoim profilem. Świadczenia w poszczególnych centrach mogą więc różnić się swoim zasięgiem.

W centrum pracuje wielofunkcyjny zespól pracowników i pracowniczek złożony z następujących zawodów:

• personel medyczny: lekarki/lekarze, położne, asystentki medyczne
• personel doradczy: pedagodzy społeczni, psycholożki
• oraz pracownice administracyjne

Usługi centrum są bezpłatne, jedynie za test HIV naliczana jest niewielka opłata. Z całej palety usług mogą korzystać osoby zamieszkałe w Berlinie, niektóre z nich są również dostępne dla osób bez zameldowania w stolicy. Pracownice i pracownicy podlegają tajemnicy zawodowej, w związku z czym poufne informacje ustawowo nie mogą być przekazywane innym urzędom tudzież osobom trzecim.

Do głównych zakresów działań centrum należą:

• antykoncepcja (Verhütung)

• obowiązkowa konsultacja przedaborcyjna (Schwangerschaftskonfliktberatung)
• badania ginekologiczne oraz opieka medyczna dla kobiet nieobjętych ubezpieczeniem zdrowotnym (gynäkologische Untersuchung von Nichtversicherten und med. Betreuung von nichtversicherten Schwangeren)
• porady psychologiczne dla osób indywidualnych oraz dla par (psychologische Beratung für Einzelne und Paarberatung)
• edukacja seksualna/prewencja (Sexualpädagogik/Präventionsarbeit)
• oferty dotyczące zdrowia seksualnego (Angebote der sexuellen Gesundheit)

W języku niemieckim zakorzeniła się terminologia, istotna z punktu widzenia regulacji prawnych. Warto więc wiedzieć, że obowiązkowa konsultacja przedaborcyjna regulowana odpowiednią ustawą to Schwangerschaftskonfliktberatung, zaś wszelkie porady dla kobiet w ciąży to Schwangerenberatung.

Bezpłatna antykoncepcja (Kostenübernahme für Verhütungsmittel)

Jednym z licznych elementów planowania rodziny jest ochrona przed niepożądaną ciążą. W Berlinie istnieje unikalny na skalę kraju program przejmowania kosztów za wszelkie uznane środki antykoncepcyjne dla osób o niskich dochodach, które ukończyły 22 rok życia. Zainteresowani wsparciem mogą zgłosić się do centrum w czasie otwartych godzin przyjęć bez konieczności umawiania się na spotkanie. Przedkładają oni odpowiednią receptę oraz wymagane dokumenty, takie jak zaświadczenie o dochodach i wysokości czynszu za mieszkanie oraz potwierdzenie zameldowania w Berlinie. Po sprawdzeniu uprawnienia do rekompensaty kosztów, recepta zostaje ostemplowana i może być zrealizowana w aptece bez uiszczania opłaty. Programem tym objęte są m.in. tabletki antykoncepcyjne, pigułki „ dzień po”, plastry, krążki dopochwowe, injekcje czy kapturki naszyjkowe oraz błony dopochwowe (diafragmy). Kondomy nie wymagają recepty i są wydawane na miejscu w poradni.

Środki domaciczne (spirale miedziane lub hormonalne) i implanty podskórne także nie wymagają koniecznie recepty i zakładane są na miejscu w poradniach. Po stwierdzeniu zasadności przejęcia kosztów odbywa się rozmowa z ginekolożka celem wyboru odpowiedniej metody oraz uzgodnienia terminu na wykonanie implantu.

Porady dla kobiet w ciąży (Schwangerenberatung)

Istotną kwestią towarzyszącą przyszłemu macierzyństwu stanowią sprawy materialne i społeczne. Tutaj poradnie informują przyszłe matki i ojców o świadczeniach społecznych, takich jak zasiłek macierzyński i rodzicielski oraz pomagają przy złożeniu podań na jednorazowe zapomogi w urzędzie pracy lub urzędzie socjalnym oraz na wsparcie z fundacji „Pomoc dla Rodziny” („Hilfe für die Familie”)

Ponadto poradnie informują o świadczeniach i usługach stron trzecich – położnych, klinik porodowych, żłobków czy przedszkoli oraz wskazuję pomocną drogę w kwestiach prawnych, na przykład związanych z uznaniem ojcostwa, adopcji lub przyznania alimentów.

W sytuacjach szczególnych, na przykład w wypadku nieprawidłowego wyniku badan prenatalnych, przyszli rodzice maja możliwość rozmowy z psycholożką lub ginekolożką.

Ginekologiczna pomoc medyczna dla kobiet bez ubezpieczenia zdrowotnego (gynäkologische Untersuchung von Nichtversicherten)

Poradnie prowadzą również świadczenia medyczne dla kobiet w ciąży, które nie posiadają ubezpieczenia zdrowotnego w oparciu o wytyczne opieki przedporodowej, w tym badania prenatalne oraz specjalistyczne badania w obliczu ryzyka medycznego. Przyszłe matki otrzymują również książeczki zdrowia matki (Mutterpass).

Kobiety, które odczuwają ginekologiczne problemy zdrowotne, mogą zgłosić się do Centrum na badania i poradę medyczna oraz otrzymać informacje na temat antykoncepcji. Możliwe jest również wykonanie testu ciążowego.

Obowiązkowa konsultacja przedaborcyjna (Schwangerschaftskonfliktberatung)

Obowiązujące prawo w Niemczech dopuszcza do przeprowadzenia aborcji na własne życzenie w pierwszych trzech miesiącach ciąży. Warunkami do przeprowadzenia aborcji jest rozmowa w autoryzowanych ośrodkach oraz przedłożenie zaświadczenia o odbyciu takiej rozmowy nie krócej niż 3 dni przed zabiegiem. Centra posiadają odpowiednią autoryzację i oferują rozmowy przedaborcyjne, podczas których omawiane są wszelkie zagadnienia, które mogą ułatwić kobiecie lub parom podjęcie adekwatnej do swojej sytuacji decyzji.

Porady psychologiczne dla osób indywidualnych oraz dla par (psychologische Einzel- und Paarberatung)

Z porad psychologicznych mogą korzystać zarówno pojedyncze osoby jak i pary. Czas oczekiwania na rozmowy z odpowiednio przeszkolonym pedagogiem lub psychologiem jest krótki a sesje bezpłatne. Wskazaniami do szukania psychologicznej pomocy mogą być np.:

• osobiste kryzysy emocjonalne
• kłopoty z utrzymaniem związku
• rozstanie w partnerstwie
• ciąża, aborcja, poronienie
• niepokojący wynik badania prenatalnego
• psychiczne obciążenie przy trudnościach w zajściu w ciąże
• problemy lub zaburzenia seksualne
• pytania o orientację seksualną
• zagadnienia osobistego rozwoju lub stylu życia

Edukacja seksualna/prewencja (Sexualpädagogik/Präventionsarbeit)

Centra oferują edukację seksualną dla wszystkich, bez względu na wiek. Pracują one bezpośrednio z grupami młodzieży i dorosłych a także przekazują wiedzę pracownikom społecznym oraz pedagogom na co dzień pracującym z tymi grupami.

Autorki:  Zuzanna Paduch i Ania Najam

CENTRUM PLANOWANIA RODZINY
Dienstgebäude: Rubensstr. 125, 12157 Berlin
Budynek-Nr. 30
Zuzanna Paduch
Tel: (030) 902 991 711
E-Mail: zuzanna.paduch@ba-sz.berlin.de

ENTRUM ZDROWIA SEKSULANEGO I PLANOWANIA RODZINY
Hohenzollerndamm 174, 10713 Berlin
Anna Najam
E-Mail: anna.najam@charlottenburg-wilmersdorf.de

 

Artykuł powstał w ramach projektu „Kinder erziehen in Deutschland – Was ist anders? Orientierungshilfe für polnische Familien in Pankow”, który jest jest finansowany w ramach funduszy Urzędu dzielnicowego Pankow.

Zabrania się kopiowania i rozpowszechniania zamieszczonych na stronie treści.