Sprachlerntagebuch – dzienniczek nauki języka dla przedszkolaka

Czy pamiętnik to tylko domena nastolatka? Okazuje się, że nie, gdyż nawet roczne dziecko może go posiadać. Ba! Nawet tworzyć, tyle że z pomocą nauczyciela w przedszkolu oraz wsparciu rodziców.

Od lata 2006 r. wszystkie dzieci uczęszczające do placówek dziennej opieki w Berlinie otrzymują dzienniczek/ książkę nauki języka – Sprachlerntagebuch.

Co to takiego, czemu służy?

W jaki sposób tworzy się ten wyjątkowy dziennik, który stanie się nie tylko zbiorem wspomnień dla dziecka i rodziców, ale także źródłem cennych informacji obejmujących obszary mowy, komunikacji oraz pierwszych kroków w kierunku języka pisanego.

Krótko mówiąc, Sprachlernategbuch to segregator w formacie A4, składający się z kilku rozdziałów oznaczonych kolorami.  Pierwszy rozdział – „żółty”, to miejsce na krótkie przedstawienie się placówki, kilka zdjęć dziecka przyniesionych z domu, opis pierwszych dni w przedszkolu oraz zbiór pytań do rodziców. Odpowiedzi pozwolą bliżej poznać dziecko, jego rodzinę, przyzwyczajenia, język ojczysty oraz oczekiwania względem przedszkola.

Kolejne rozdziały to „niebieski”, „zielony” i „różowy”.

I tak: „niebieski” obejmuje okres od momentu przyjścia do przedszkola do 3- 4 roku życia.

„Zielony” to 4- 5 rok życia i „różowy” – ostatni rok w przedszkolu, czyli 5- 6 rok życia.  Znajda tu miejsce zacytowane rozmowy z dzieckiem dotyczące jego wspomnień, marzeń, przyjaźni, umiejętności, rzeczy, które lubi bądź nie. Obok rozmów mogą pojawić się zdjęcia, a nawet rysunki dziecka opatrzone jego komentarzem lub opisem nauczyciela.

Do przedszkola często przychodzą dzieci po skończeniu 1 roku życia, nie umiejące jeszcze mówić bądź wypowiadające zaledwie kilka słów. Dlatego te trzy rozdziały tak bardzo będą się od siebie różniły, choć poruszają takie same tematy. Dzięki temu łatwo będzie zauważyć postępy dziecka w zdobywaniu i rozwijaniu kompetencji językowych na kolejnych etapach rozwoju. Należy wspomnieć,  że na końcu każdego rozdziału jest miejsce na opinie dotycząca ogólnego rozwoju dziecka i jego kompetencji językowych z perspektywy nauczyciela i rodzica.

Rozdział „fioletowy” – ostatni, to obserwacja i dokumentowanie rozwoju językowego dziecka na około rok przed rozpoczęciem nauki w szkole. Ma to miejsce na początku i na końcu roku i służy ocenie kompetencji językowych dziecka.

Dzięki temu nauczyciel może zorientować się jakie umiejętności dziecko rozwinęło dobrze, a w jakich obszarach potrzebuje wsparcia, a nawet pomocy specjalisty (logopeda).

U dzieci, którym odroczono naukę w szkole na rok, podobne obserwacje i dokumentacja muszą być przeprowadzone jeszcze raz.

Wyjątkowość „Dzienniczka nauki języka” polega na tym, że to książka dziecka, należąca do niego, opowiadająca o nim, a więc współtworzy się ja razem z dzieckiem przy wsparciu rodziców lub opiekunów. Dziennik znajduje się na co dzień w przedszkolu, jest zawsze dostępny dla dziecka, a na życzenie również dla rodziców. Przedszkolaki bardzo często, niektóre nawet codziennie przeglądają Sprachlerntagebuch, komentują zdjęcia, rysunki, proszą by przeczytać im co jest tam napisane. Dlatego ważne jest, by wszystkie opisy, były tworzone w sposób zrozumiały dla dziecka, by używać prostego języka i jeśli piszemy w pierwszej osobie to tylko wtedy, gdy cytujemy jego słowa. Znajdą się tutaj także opisy niewerbalnych środków wyrazu jak gesty, dźwięki czy mimika. Są to również formy komunikacji pomiędzy dziećmi, a otaczającym je światem.

Pobyt w przedszkolu to często okres kilku lat, gdzie w grupie podczas wspólnej zabawy, zajęć zorganizowanych, jest doskonała okazja, by zdobywać i rozwijać umiejętności, nie tylko te językowe. Interakcje z rówieśnikami, rozmowy, pozwolą na rozwój kompetencji społecznych, matematycznych, naukowo – technicznych jak również uczenia się i przełamywania własnych słabości. A dokumentacja tego znajdzie swoje miejsce właśnie w Sprachlerntagebuch. Jako rodzice pamiętajmy, by zajrzeć tam od czasu do czasu.

Wasze pociechy spędzają często większą cześć dnia właśnie w przedszkolu, a co za tym idzie właśnie tam zdobywają największą wiedzę. Dobrze jest wiedzieć jakie robią postępy, czym się interesują, a także co sprawia im trudność i gdzie potrzebują wsparcia.

Autorka: Karolina Majchrzak

Pochodzi z Poznania, jest absolwentką Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, studiowała wychowanie przedszkolne z nauczaniem początkowym w klasach 1­-3 oraz pedagogikę ogólną. Pracowała jako asystent pedagogiczny w Ludhotheck, w tej chwili pracuje w przedszkolu. Ze stowarzyszeniem Polki w Berlinie związana od 2014.

Zabrania się kopiowania i rozpowszechniania zamieszczonych na stronie treści.

Das Projekt „Schulungsreihe für Gesundheit, Bildung und Beruf” wird gefördert aus Mitteln des bezirklichen Integrationsfonds des Bezirks Pankow. Der Integrationsfonds ist eine Maßnahme des Gesamtkonzepts zur Integration und Partizipation Geflüchteter des Senats von Berlin.