System szkolnictwa:
Każdy rodzic, po zameldowaniu swojego dziecka, otrzymuje list zawiadamiający o obowiązku szkolnym, w którym wskazane jest także, do jakiej szkoły podstawowej dziecko przynależy (Einzugschule). W Niemczech wszystkie dzieci muszą uczęszczać do szkoły przynajmniej 10 lat. W Berlinie po 6 latach szkoły podstawowej uczniowie przechodzą, w zależności od swoich kompetencji, do jednej z różnych rodzajów szkół średnich. Berliński system szkolnictwa umożliwia różne kroki w osiąganiu świadectwa BBR, MSA czy matury. Oprócz świadectw szkolnictwa ogólnokształcącego uczeń może zdobyć też dyplom w szkole zawodowej (OSZ) o wielu stopniach, od BBR po maturę i dyplom zawodowy.
W tym rozdziale piszemy o systemie edukacji dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia.
W Berlinie są szkoły publiczne i prywatne, przegląd szkół w Berlinie znajdziesz poniżej na stronie.
Grundschule – szkoła podstawowa (klasy 1 – 6) formy:
• dzieci rozpoczynają naukę od 6. roku życia,
• gebundene Ganztagsschule – zajęcia obowiązkowe i opieka od 7:30 do 16:00,
• offene Ganztagsschule – zajęcia obowiązkowe od 7:30 do 13:30.
Przed i po lekcjach dzieci mają możliwość opieki w świetlicy (Hort) albo poza szkołą (Schülerladen).
W godzinach 06:00 – 07:30, 16:00 – 18:00 i podczas ferii opieka nad dziećmi w Hort i Schülerladen jest odpłatna w zależności od placówki.
Integrierte Sekundarschule
– powstała wskutek reformy szkolnictwa w Berlinie (zamiast dawnych Haupt- und Realschule), oferuje dzieciom od 7 do 10 klasy, w zależności od ich indywidualnych postępów w nauce, różne rodzaje świadectw ukończenia szkoły średniej BBR/ eBBR lub MSA (patrz niżej).
• Gemeinschaftsschule
– (szkoła ogólnokształcąca) – klasy 1-13 jest połączeniem wszystkich wymienionych już typów szkół. W zależności od zdolności i postępów w nauce uczeń może brać udział w kursach o mniejszych lub większych wymaganiach tak, aby wyrównać swoje szanse.
• Gymnasium
– klasy 7 – 10,
• eBBR – (erweitete) Berufsbildungsreife
– świadectwo zdania egzaminu po 9. lub 10. klasie, umożliwiające podjęcie dalszego kształcenia zawodowego. Uczniowie, którzy uzyskali świadectwo BBR mogą uzyskać po kolejnym roku nauki „poszerzony BBR” lub od razu uzyskać to świadectwo na podstawie dobrych stopni.
• MSA – Mittlerer Schulabschluss
– świadectwo zdania egzaminu po 10. klasie, umożliwiające podjęcie dalszego kształcenia zawodowego lub dalszej nauki w celu uzyskania matury (Abitur).
• Oberstufe.
• Gymnasium Klasy 11-13 (ew.12) – ukończone maturą (Abitur), Gymnasiale Oberstufe – tok nauki dla uczniów, którzy chcą uzyskać maturę.
• Klasy 11-13 szkoły Gemeinschaftsschule.
• Oberstufenzentrum (OSZ) – klasy 11 – 13, ukończone BBR/eBBR lub MSA, maturą (specjalistyczną)i dyplomem zawodowym. OSZ są konglomeratem różnych toków kształcenia począwszy od przygotowania do zawodu aż do matury. Dlatego warto zapoznać się z ich ofertą w czasie dni otwartych.
Jaką szkołę możesz wybrać dla Twojego dziecka?
Pamiętaj, że zapoznanie się z tak różnorodnym systemem szkół wymaga czasu. Jedną z bezpośrednich form zapoznania się z nimi są dni otwarte (Tag der offenen Tür), odbywające się najczęściej w styczniu.
• W odróżnieniu od Polski, gdzie kształcenie zawodowe przeważnie nie jest społecznie uznawane jako bardzo przyszłościowe, w Niemczech Ausbildung ma bogatą tradycję i gwarantuje dobre szanse zarobkowe na rynku pracy. Wiele z nich przypomina studium podyplomowe lub częściowo studia, np. uzyskanie zawodu przedszkolanki (Ausbildung zur/m Erzieher/in) czy księgowej (Ausbildung zur/m Industriekauffrau/-mann), które wiąże się z odpowiednio wysokimi kwalifikacjami.
W czasie kształcenia dualnego, czyli w firmie i szkole, młodzież otrzymuje już od pierwszego roku pensję na podstawie umowy o pracę, która się systematycznie zwiększa w ciągu na ogół trzech lat nauki.
• W Berlinie, mieście z bardzo wysoką liczbą osób po studiach, którzy muszą konkurować ze sobą o miejsca pracy, wykształcenie zawodowe stanowi pewną przyszłość.
• Opiekunowie pobierający świadczenia z Jobcenter, Sozialamt i dodatki na mieszkanie (Wohnungsamt) mogą składać w urzędach wnioski o berlinpass- BuT, który uprawnia do tańszych przejazdów, finansowania materiałów dydaktycznych i innych wydatków związanych z nauką.
Nowo przybyli uczniowie do 16. roku życia są zapisywani na listę do szkół w specjalnych placówkach Klärungsstellen przy dzielnicowych urzędach, młodzież powyżej 16 lat rejestruje się w Klärungsstelle für Berufliche und Zentral Verwaltete Schulen.
Szkoły dwujęzyczne
W Berlinie jako wielojęzycznej metropolii od lat działają szkoły podstawowe, szkoły zintegrowane i niektóre gimnazja, w których prowadzi się zajęcia w dwóch językach, z niemieckiego i dodatkowo np. z języków: angielskiego (także w OSZ), francuskiego, greckiego, włoskiego, portugalskiego, hiszpańskiego, tureckiego, polskiego.
W szkole podstawowej Katharina-Heinroth-Grundschule, w Robert-Jungk-Oberschule jako szkole szczebla średniego (z maturą) oraz w Gabrielle-von-Bülow-Gymnasium Twoje dziecko może przyswajać wiedzę i zdawać egzaminy z języka niemieckiego i polskiego.
Fragment z poradnika „ Polka w Berlinie. Pierwsze kroki i nowe szanse.” link kliknij tutaj
Zabrania się kopiowania i rozpowszechniania zamieszczonych na stronie treści.